First aid - Πρώτες βοήθειες

ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ.

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΥ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 

Τι είναι η προνοσοκομειακή φροντίδα επειγόντων περιστατικών;
Η αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών πρέπει να γίνεται σε οργανωμένο νοσοκομειακό κέντρο που να διαθέτει Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ).

Ακόμη και περιστατικά που φαινομενικά φαίνονται ασήμαντα πρέπει να εξετάζονται από γιατρούς σε εξειδικευμένο νοσηλευτικό κέντρο.

Από την στιγμή που θα συμβεί το ατύχημα μέχρι τη μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο μεσολαβεί σημαντικό χρονικό διάστημα.
Όσο πιο οργανωμένο είναι το νοσηλευτικό σύστημα μιας χώρας και όσο πιο καλή υπηρεσία επειγόντων περιστατικών διαθέτει, τόσο το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την μεταφορά του ασθενούς στο πλησιέστερο εξειδικευμένο κέντρο είναι μικρότερο.
Σε περιοχές με οργανωμένο σύστημα Α' Βοηθειών, η άφιξη ασθενοφόρου πρέπει να απαιτεί διάστημα 5-15 λεπτών (στις ΗΠΑ μέσος όρος 11 λεπτά).
Ο χρόνος από την στιγμή του ατυχήματος μέχρι την άφιξη του ασθενούς στο εξειδικευμένο κέντρο είναι κρίσιμος και συχνά η επιβίωση ή η ακεραιότητά του εξαρτώνται από τις πρώτες βοήθειες που θα του παρασχεθούν στον τόπο του ατυχήματος η κατά τη διάρκεια της διακομιδής του.

Προνοσοκομειακή φροντίδα επειγόντων περιστατικών είναι οι ενέργειες που απαιτούνται από την στιγμή του ατυχήματος μέχρι την εισαγωγή του ασθενούς σε οργανωμένο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών ( ΤΕΠ).

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΟΤΕΡΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΜΑ:

http://www.emtb.com/9e/




Τι περιλαμβάνει η Προνοσοκομειακή φροντίδα Επειγόντων Περιστατικών;

Η προνοσοκομειακή φροντίδα περιλαμβάνει τις ακόλουθες δράσεις :

• Απεγκλωβισμό των θυμάτων και η εκτίμηση της βαρύτητας των τραυμάτων τους
• Παροχή των πρώτων Βοηθειών
• Διακομιδή των τραυματιών
  
  Μπορώ εγώ να προσφέρω τις πρώτες βοήθειες;

Παροχή Α' Βοηθειών στον τόπο του ατυχήματος μπορεί να προσφέρει οποιοσδήποτε και πολύ περισσότερο ένας φοιτητής Ιατρικής αρκεί να έχει την απαιτούμενη ψυχραιμία και γνώση.
Σήμερα, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, ανεξάρτητα από το επάγγελμα η τις γνώσεις τους, συνειδητοποιώντας την σπουδαιότητα της προσφοράς σε περιπτώσεις ατυχημάτων η μαζικών καταστροφών, παρακολουθούν μαθήματα διάσωσης και πρώτων βοηθειών και οργανώνονται σε συνδέσμους εθελοντών διασωστών, πυροσβεστών κλπ.



Το τραύμα είναι η συχνότερη αιτία θανάτου στην πρώτη 45ετία της ζωής.
Στις ΗΠΑ οι νεκροί από τραύμα, ξεπερνούν κάθε χρόνο τις 100.000 και 500.000 άνθρωποι μένουν ανάπηροι ενώ το οικονομικό κόστος ξεπερνά τα 41 δισεκατομμύρια δολάρια.
Γίνεται φανερό ότι το τραύμα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας και η αντιμετώπισή του πρέπει να στρέφεται κύρια στην ΠΡΟΛΗΨΗ.


Ποιες είναι οι συχνότερες αιτίες τραυματισμών;
Συχνότερες αιτίες τραυματισμού είναι τα τροχαία και εργατικά ατυχήματα.
Ηλεκτροπληξία, πνιγμός, εγκαύματα και δηλητηριάσεις είναι επίσης συχνές αιτίες τραυματισμών.
Ειδική κατηγορία τραυματισμών αποτελούν τα "μαζικά ατυχήματα" η οι φυσικές καταστροφές που απαιτούν συντονισμένη κινητοποίηση σωστικών συνεργείων, υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και υπηρεσιών υγείας.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑ

Η παροχή Α' Βοηθειών στον τόπο του ατυχήματος απαιτεί πριν από όλα ΨΥΧΡΑIΜIΑ. Με αίσθημα ευθύνης, δηλώνοντας την ιδιότητα σου (φοιτητής ιατρικής, ιατρός, κλπ.) πλησίασε το σημείο του ατυχήματος.
Παρακάλεσε το πλήθος που συνωστίζεται, να απομακρυνθεί και ζήτησε τη βοήθεια ενός ή δύο το πολύ ατόμων.

ΠΡΩΤΟ ΜΕΤΡΟ: Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΑΣΩΣΤΩΝ

• Παρατήρησε προσεκτικά τη σκηνή του ατυχήματος. Εάν εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος για τους υπόλοιπους παρόντες, φρόντισε να εξουδετερωθεί (π.χ. γυμνά καλώδια ηλεκτρικού, χημικές τοξικές ουσίες, εστίες πυρκαγιάς, κίνδυνος έκρηξης κλπ.).

• Κάλεσε σε βοήθεια !
• Φρόντισε να ειδοποιηθεί αμέσως η υπηρεσία Επειγόντων Περιστατικών για την ασφαλή διακομιδή του ασθενούς .

• Δώσε ακριβείς πληροφορίες για το σημείο του ατυχήματος, τον αριθμό των τραυματιών κλπ.

• Η προσέγγιση του ασθενούς πρέπει να γίνει προσεκτικά και με υπευθυνότητα.
  Ένας φαινομενικά αναίσθητος ασθενής μπορεί να ακούει και να αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του. Εκφράσεις ή επιφωνήματα απελπισίας ή αηδίας "πώ, πώ τι χάλια είναι αυτά!" ή "ωχ! πάει το πόδι" δεν βοηθούν καθόλου. Αντίθετα λίγα λόγια κουράγιου και υπομονής είναι συχνά σωτήρια.

Προσοχή!!! προστάτευσε τον εαυτό σου και τον ασθενή !
Φόρεσε αποστειρωμένα γάντια (!!! ) ιδίως αν υπάρχουν ανοικτέςκακώσεις η τραύματα που αιμορραγούν

Ο ΑΠΕΓΚΛΩΒΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑ

Πως απεγκλωβίζουμε τον τραυματία από το κατεστραμμένο όχημα;

Ο απεγκλωβισμός του τραυματία από το σημείο του τραυματισμού του πρέπει να γίνεται με προσοχή γιατί αλλιώς μπορεί να του προκαλέσουμε σοβαρές και ανεπανόρθωτες βλάβες.

Για τον απεγκλωβισμό χρειάζονται όσο το δυνατό περισσότερα άτομα και καλός συντονισμός. Σε πολλές περιπτώσεις για τον απεγκλωβισμό από παραμορφωμένα οχήματα η από κτίρια που έχουν καταρρεύσει απαιτείται εξειδικευμένος εξοπλισμός που διαθέτουν μόνο οι πυροσβεστικές υπηρεσίες.

Σε κάθε περίπτωση η μεταφορά πρέπει να γίνει μόνο αν αυτό είναι αναγκαίο για την ασφάλεια του τραυματία και των διασωστών (π.χ βενζίνη και εύφλεκτα υλικά, κίνδυνος έκρηξης, κατάρρευσης τοίχων, ηλεκτροπληξίας κλπ)



Ο απεγκλωβισμός δεν γίνεται ποτέ τραβώντας το θύμα από τα πόδια, τα χέρια ή το κεφάλι. Ο διασώστης μπαίνει δίπλα ή πίσω από το θύμα και σταθεροποιεί τον αυχένα του με τα χέρια η του φοράει τον ειδικόνάρθηκα αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης ( «κολλάρο»)

Εν συνεχεία, χρησιμοποιώντας το σώμα του σαν φυσικό νάρθηκα, ανασύρει τον τραυματία. ( Βλ και παρακάτω : «προστασία από κατάγματα της σπονδυλικής στήλης»).

Το θύμα ξαπλώνεται σε επίπεδη και μαλακή επιφάνεια (π.χ. πόρτα που θα βγει από τους αρμούς της με ένα στρώμα ή κουβέρτες επάνω). Κάθε μεταφορά του θα γίνει από εδώ και μπρος στο πρόχειρο αυτό φορείο. Εάν υπάρχουν διαθέσιμα ειδικά φορεία «φτυάρια»[1]ή ειδικά στρώματα αέρος[2] φυσικά ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί εκεί.
Καμία μετακίνηση δεν επιτρέπεται κρατώντας τον άρρωστο από τα χέρια και τα πόδια "σαν τσουβάλι". Ακινητοποίηση αυχένα

Τοποθέτηση του φορείου «φτυάρι» 

προσοχη! Ολες οι εικόνες του άρθρου αποτελούν ξένο copyright

Από: «Επείγουσα βοήθεια και μεταφορά τραυματία» Am.Acad. of
Orthopedic Surgeons 4η εκδ Ελλ.

Από :
«Πρώτες Βοήθειες» εκδ. Βρετανικού Ερ.Σταυρού Τη Εκδ . Ελλην.

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΖΩΤΙΚΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΑΝΑΝΗΨΗΣ

Ποια είναι τα βασικά ζωτικά σημεία και πως τα αναγνωρίζουμε;

Πέντε βασικά σημεία πρέπει να προσέξεις σαν διασώστης και να εφαρμόσεις επί τόπου τις ανάλογες πρώτες βοήθειες:

Α. Ο ασθενής αναπνέει;

Αν όχι ελευθέρωσε τις αναπνευστικές οδούς και άρχισε τεχνητή αναπνοή.

Β. Ο ασθενής έχει σφυγμό και καρδιακούς παλμούς;

Αν όχι, άρχισε κλειστές καρδιακές μαλάξεις

Γ. Υπάρχει μεγάλη εξωτερική αιμορραγία;

Φρόντισε για την προσωρινή επίσχεσή της.

Δ. Υπάρχει θέμα κάκωσης της σπονδυλικής στήλης;

Αν ναι, προστάτευσε τον τράχηλο και την σπονδυλική στήλη πριν τον μετακινήσεις.

Ε. Υπάρχουν εμφανή κατάγματα;

Αν ναι, ακινητοποίησέ τα.

Θα αναφερθούμε συνοπτικά σε κάθε ένα από τα μέτρα αυτά αν και περισσότερες λεπτομέρειες αναφέρονται σε ειδικά κεφάλαια:

1. ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ
Με τον ασθενή ξαπλωμένο ανάσκελα και με το κεφάλι γυρισμένο στο ένα πλάι, βάζουμε τον δείκτη του δεξιού χεριού μας κυρτό σαν αγκίστρι βαθιά μέσα στο στόμα μέχρι την βάση της γλώσσας και απομακρύνουμε τα χώματα, αίματα, εμέσματα, σπασμένα δόντια κλπ. ενώ παράλληλα τραβάμε και καθηλώνουμε την γλώσσα προς τα έξω και κάτω.
Εν συνεχεία , φέρνομε το κέφάλι στην ευθεία με το υπόλοιπο σώμα και σπρώχνουμε το πηγούνι ώστε να φέρουμε το κεφάλι σε υπερέκταση.

Ο ασθενής αναπνέει;
Προσέξτε την κίνηση του θώρακά του. Πλησιάστε το πρόσωπό σας στο στόμα του και προσπαθήστε να αισθανθείτε την εκπνοή του.
Ο ασθενής δεν αναπνέει !
Αρχίστε τεχνητή αναπνοή στόμα με στόμα !

2. ΤΕΧΝΗΤΗ ΑΝΑΠΝΟΗ:
Με τον ασθενή σε ύπτια θέση και τον αυχένα σε ελαφριά έκταση (προσοχή: όχι απότομη υπερέκταση ιδίως εάν υπάρχει κίνδυνος κατάγματος αυχενικής μοίρας Σπονδυλικής Στήλης), κλείνομε τα ρουθούνια του ασθενούς με τα δάκτυλα και εφαρμόζομε τεχνητή αναπνοή "στόμα με στόμα". Αφήνομε τον ασθενή να εκπνεύσει μετά από κάθε εμφύσηση αέρα. Προσέχουμε να ακούσουμε τον ασθενή να εκπνέει και ελέγχομε το αποτέλεσμα των προσπαθειών μας παρατηρώντας τον θώρακα του ασθενούς αν εκπτύσεται σε κάθε εμφύσηση αέρα. Εκτελούμε 12 τεχνητές αναπνοές το λεπτό.

Στο εμπόριο υπάρχουν συσκευές - αεραγωγοί που εφαρμόζονται στο στόμα του ασθενούς και επιτρέπουν την ασφαλή τεχνητή αναπνοή "στόμα με στόμα".

Η συσκευή AMBU είναι ένας ασκός με ανεπίστροφη βαλβίδα που επιτρέπει την χορήγηση αέρα στον ασθενή είτε μέσω μάσκας (είτε μέσω τραχειοσωλήνα αν έχει γίνει διασωξήνωση της τραχείας. Βλ πιο κάτω)

Εάν διαθέτουμε ασκό AMBU με προσωπίδα(μάσκα) εφαρμόζομε την προσωπίδα σφικτή στο στόμα και τη μύτη του ασθενούς και πιέζομε την ασκό παρακολουθώντας την έκπτυξη του θωρακικού τοιχώματος. Επαναλαμβάνουμε 12 τεχνητές αναπνοές το λεπτό.

sos!!!

Η Τεχνητή αναπνοή «στόμα με στόμα» δεν αποδίδει!

Ο ασθενείς κινδυνεύει από ασφυξία! ( ρoγχώδης αναπνοή, μελανά άκρα, μελανά χείλη)

ΑΥΤΟ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΔΟΙ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΦΡΑΓΜΕΝΕΣ !

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ!!! 

ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ HEIMLICH: Ο χειρισμός αυτός είναι χρήσιμος για απελευθέρωση της τραχείας από ενσφηνωμένα ξένα σώματα (συνήθως βλωμός φαγητού, εμέσματα η χώματα ): Με τον ασθενή όρθιο ή καθιστό, ο διασώστης πλησιάζει από πίσω και τοποθετεί την αριστερή του γροθιά κλειστή στο επιγάστριο αμέσως κάτω από την ξιφοειδή απόφυση του στέρνου. Με την δεξιά παλάμη πιέζει απότομα την αριστερή γροθιά του ώστε να προκληθεί απότομη αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης με ανύψωση του διαφράγματος και απότομη αύξηση της ενδοθωρακικής πίεσης που έχει σαν αποτέλεσμα την εκβολή του ξένου σώματος από τις ανώτερες αναπνευστικές οδούς,

Η σωστή θέση του διασώστη για χειρισμό Heimlich

σε αναίσθητο ξαπλωμένο ασθενή

Στα βρέφη ο ίδιος χειρισμός γίνεται μόνο με τα δάκτυλα του ενός χεριού

Εάν με τους χειρισμούς αυτούς δεν επιτύχομε απελευθέρωση των ανώτερων αναπνευστικών οδών είναι ανάγκη να καταφύγομε επειγόντως σε διασωλήνωση της τραχείας.

Εκπαίδευση στην διασωλήνωση τραχείας

Η διασωλήνωση της τραχείας είναι δύσκολη ακόμα και από εκπαιδευμένους διασώστες. Απαιτεί την γνώση χρήσης του λαρυγγοσκοπίου και του τραχειοσωλήνα.

Μία λύση μπορεί να είναι επείγουσα τραχειοστομία με εισαγωγή στην τραχεία μίας ή δύο βελονών με ευρύ αυλό (13 gauge) δια μέσου της κρικοθυρεοιδούς μεμβράνης.

Στο εμπόριο υπάρχουν σήμερα συσκευές για επείγουσα διαδερμική τραχειοστομία και κάθε συνεργείο επείγουσας ιατρικής πρέπει να διαθέτει τέτοιες συσκευές.

Τεχνική διαδερμικής τραχειοστομίας με την χρήση της μεθόδου “Blue Rhino” COOK®Copyright 2003

3. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΥ ΣΦΥΓΜΟΥ:
Σε έναν βαρειά τραυματία είναι δύσκολο να διαπιστώσουμε με βεβαιότητα αν λειτουργεί η καρδιά. Εάν διαθέτουμε ακουστικά πρέπει να προσπαθήσουμε να ακούσουμε καρδιακούς παλμούς στο προκάρδιο. Αλλά και χωρίς ακουστικά μπορούμε καμμία φορά να ακούσουμε καρδιακούς παλμούς τοποθετώντας το αυτί μας στη προκάρδια χώρα του ασθενούς.

ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΤΕ ΝΑ ΨΗΛΑΦΗΣΕΤΕ ΤΟΝ ΣΦΥΓΜΟ
Η ψηλάφηση του σφυγμού γίνεται με τα τέσσερα δάκτυλα να ακουμπάνε μαλακά κατά μήκος της αρτηρίας.
Σε ποια σημεία θα ψηλαφήσετε τις σφύξεις ;

Οι περιφερικές σψύξεις της κερκιδικής η βραχιονίου αρτηρίας είναι δύσκολο να ψηλαφηθούν σε έναν ασθενή που βρίσκεται σε shock. Περισσότερες πιθανότητες έχομε να ψηλαφήσουμε τις σφύξεις στις καρωτίδες ή στις μηριαίες αρτηρίες.

Η ΛΗΨΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
Τι είναι αρτηριακή πίεση και πως μετριέται;

Τι ονομάζουμε μεγίστη και ελαχίστη πίεση και ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές τους; 

Αν υπάρχει σφυγμός, έστω και πολύ αδύναμος , καλό είναι να μετρήσουμε την αρτηριακή πίεση του αρώστου. Αρτηριακή πέση είναι η πίεση του αίματος που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών κατά την λειτουργία της καρδιάς . Η αρτηριακή πίεση μεταβάλλεται ανάλογα με την φάση του καρδιακού κύκλου. Στην συστολή της καρδιάς είναι στην μέγιστη τιμή της και λέγεται μεγίστη η συστολική πίεση. Στην φάση της διαστολής είναι στην ελάχιστη τιμή της και λέγεται ελαχίστη η διαστολική πίεση. Η αρτηριακή πίεση μετριέται με το σφυγμομανόμετρο. Τα σφυγμομανόμετρα είναι κύρια υδραργυρικά η μηχανικά. Η αρτηριακή πίεση μετριέται σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου. Η συστολική πίεση είναι φυσιολογικά 130 χλ.στήλης Υδραργύρου και η διαστολική πίεση είναι φυσιολογικά 70 χλ στήλης Υδραργύρου.


Δεν ψηλαφώ σφύξεις και η πίεση είναι πολύ χαμηλή !!!!

Εάν δεν ακούμε καρδιακούς παλμούς οι σφύξεις είναι αψηλάφητες και η πίεση σχεδόν μηδενική, πρέπει να αρχίσουμε αμέσως κλειστές καρδιακές μαλάξεις!

ΠΡΟΣΟΧΗ :
ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΟΙ ΠΡΟΣΠΣΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΜΑΛΑΞΕΙΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΗ ΑΝΑΠΝΟΗ ΟΠΩΣ ΕΙΠΑΜΕ ΠΙΟ ΠΡΙΝ!
( ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΗΨΗ)


ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΜΑΛΑΞΕΙΣείναι η προσπάθεια άσκσησης εξωτερικής πίεσης στον θώρακα και δια μέσου αυτού στην καρδιά ώστε να στείλει αίμα στις περιφερικές αρτηρίες.
Με τον ασθενή ξαπλωμένο σε σκληρή επιφάνεια τοπθετούμε τα χέρια μας στο σημείο που το στέρνο συναντά τις κάτω πλευρές (στερνοπλευρική γωνία)

Γέρνοντας αρκετά πάνω στον ασθενή με τα χέρια τεντωμένα πιέστε κάθετα προς τα κάτω ώστε να χαμηλώσει το στέρνο κατά 4-5 εκατοστά.
Χαλαρώστε την πίεση χωρίς να σηκώσετε τα χέρια σας . Επαναλάβετε με ρυθμό 100 περίπου μαλάξεις ανα λεπτό.

Κάθε 15 μαλάξεις ο συνεργάτης σας διασώστης δίνει δύο εμφυσήσεις τεχνητής αναπνοής είτε «στόμα με στόμα» είτε με συσκευή αμπού ( όπως περιγράψαμε παραπάνω). Αν δεν υπάρχει δεύτερο άτομο, διακόπτετε εσείς τις μαλάξεις και δίνετε τις δύο εμφυσήσεις , ξαναρχίζοντας αμέσως τις μαλάξεις .

• ΜΕΤΡΑΤΕ ΔΥΝΑΤΑ ΤΙΣ ΜΑΛΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ 15 ΜΑΛΑΞΕΙΣ ΔΩΣΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑ: « ΦΥΣΑ !»
  
  Αξιολογείστε την αποτελεσματικότητατης ανάνηψης, ζητώντας από τον συνεργάτη σας να ψηλαφίσει τον σφυγμό.
• 
  Προσπαθείστε να ακούσετε καρδιακούς παλμούς διακόπτωντας για λίγο τις μαλάξεις μετα από τρία λεπτά.
• 
  Παρατηρείστε τις κόρες του ασθενούς: Αν εμφανίζουν διαστολή (Μυδρίαση) οι προσπάθειές σας δεν έχουν αποτέλεσμα.
• 
  Σε κάθε περίπτωση συνεχίστε την προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζοογώνησης μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο.

4. ΕΠΙΣΧΕΣΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ
Η μαζική αιμορραγία είναι υπεύθυνη για το 35% των άμεσων θανάτων από τραυματισμό. Από την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση μιας αιμορραγίας θα εξαρτηθεί αν ο τραυματίας θα φτάσει ζωντανός στο νοσοκομείο.
Μια αιμορραγία μπορεί να είναι εξωτερική από ανοιχτό τραύμα στον κορμό, στον τράχηλο ή στα άκρα ή εσωτερική από κάκωση ενδοθωρακικών ή ενδοκοιλιακών οργάνων.

Βαρύς τραυματισμός θώρακα

Ποια είναι τα σημεία με τα οποια εκδηλώνεται μία εσωτερική αιμορραγία;

Η εξωτερική αιμορραγία είναι φανερή και επομένως οι προσπάθειες για την επίσχεσή της πρέπει να αρχίσουν αμέσως. Η εσωτερική αιμορραγία αντίθετα, εκδηλώνεται έμμεσα μεσημεία shock όπως ταχυσφυγμία, ωχρότητα, εφίδρωση, πτώση πίεσης, κλπ. και είναι δυνατόν να μην αξιολογηθούν αμέσως από τον διασώστη.

Πως σταματάμε μία εξωτερική αιμορραγία ;
Πρώτο μέτρο επίσχεσης μιας εξωτερικής αιμορραγίας είναι η άσκηση τοπικής πίεσης.

Σε μια μετρίου βαθμού αιμορραγία ασκούμε πίεση με την παλάμη πάνω στο τραύμα χρησιμοποιώντας μια αποστειρωμένη γάζα ή ένα καθαρό μαντήλι ή ρούχο. Η πίεση πρέπει να είναι σταθερή για 10-30 λεπτά χωρίς να μετακινούμε το χέρι μας ή να κουνούμε την γάζα. Εάν η γάζα ή το ύφασμα βραχούν απλώνουμε άλλη από πάνω χωρίς να αφαιρέσουμε την βρεγμένη. Ολοκληρώνουμε την αιμόσταση με πιεστική περίδεση της περιοχής με ελαστικό επίδεσμο ή άλλο ύφασμα.




Εάν η αιμορραγία είναι μεγάλη και δεν σταματάει με την μέθοδο αυτή είναι ανάγκη να προσπαθήσουμε να συμπιέσουμε το αιμορραγούν αγγείο με τα δάκτυλα ή με αιμοστατική λαβίδα αν διαθέτουμε, ή- αν πρόκειται για αιμορραγία τραύματος σε άνω ή κάτω άκρο -να τοποθετήσουμείσχαιμο επίδεσμο κεντρικότερα από το τραύμα.
Πρέπει να έχομε όμως υπό όψιν ότι η ίσχαιμη περίδεση προκαλεί πλήρη ισχαιμία στο άκρο και ο τραυματίας δεν μπορεί να ελπίζει σε λειτουργική αποκατάσταση του μέλους εάν η αρτηριακή πίεση δεν αποκατασταθεί σε διάστημα λιγότερο από δύο ώρες.
Γι αυτό η τοποθέτηση ίσχαιμου επίδεσμου πρέπει να γίνεται με περίσκεψη και μόνο όταν αυτό είναι τελείως αναγκαίο. 

Μεγάλο αποσπαστικό τραύμα πλάγιας τραχηλικής χώρας

Βασικοί κανόνες της ίσχαιμης περίδεσης είναι:
· Ο ίσχαιμος επίδεσμος πρέπει να είναι ελαστικός και αρκετά φαρδύς για να μην κόβει τουςιστούς. Στην ανάγκη όμως και μια ζώνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
· Να τοποθετηθεί αμέσως πάνω από το τραύμα και όχι στην ρίζα του σκέλους.
· Να είναι αρκετά σφικτός ώστε να μην επιτρέπει καμία αρτηριακή ροή. Σε αντίθετη περίπτωση, επιτρέποντας την αρτηριακή ροή και παρεμποδίζοντας την φλεβική, επιδεινώνει την αιμορραγία.
· Αφού τοποθετήθηκε ο ίσχαιμος επίδεσμος πρέπει να παραμείνει στην θέση του μέχρι την οριστική αιμόσταση. Είναι λάθος η άποψη για "ξέσφιγμα" του επίδεσμου σε τακτά χρονικά διαστήματα γιατί δεν προσφέρει τίποτα στην βιωσιμότητα του μέλους ενώ αυξάνει τον κίνδυνο μοιραίας καταπληξίας.
· Αντίθετα, σκόπιμο είναι να βάλει κανείς ένα απλό πιεστικό επίδεσμο πάνω στο τραύμα και κεντρικώτερα τον ίσχαιμο επίδεσμο. Μετά από 15-20 λεπτά ξεσφίγγοντας τον ίσχαιμο επίδεσμο βλέπομε μήπως έχει σταματήσει ηαιμορραγία οπότε την απελευθερώνουμε. Αλλοιώς τον επαναποθετούμε οριστικά. Η ώρα τοποθέτησης του ίσχαιμου επίδεσμου πρέπει να αναγράφεται ευκρινώς σε ορατό σημείο πάνω στον άρρωστο.
Η εσωτερική αιμορραγία απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση.


Τραύμα απο νύσσον όργανο στην κοιλιακή χώρα με σοβαρή εσωτερική αιμορραγία που απαιτεί άμεση χειρουγική επέμβαση



Σε υποψία αιμορραγικού shock από εσωτερική αιμορραγία η τοποθέτηση του ειδικού «παντελονιού» MAST (MILlTARY ANTISHOCK TROUSERS) μπορεί να βοηθήσει ώστε ο ασθενής να φθάσει ζωντανός στο νοσοκομείο. Η τοποθέτηση του φουσκωτού παντελονιού MAST πρέπει να γίνεται από το εκπαιδευμένο προσωπικό





5. ΠΙΘΑΝΟ ΚΑΤΑΓΜΑ ΣΤΗΝ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ
Η έλλειψη καλά οργανωμένης προνοσοκομειακής περίθαλψης επειγόντων περιστατικών κάνει ώστε πολλοί τραυματίες να μεταφέρονται εσπευσμένα με άλλα οχήματα: ιδιωτικής χρήσης, ταξί, ή σε ανοικτά ημιφορτηγά. Έτσι, ένα μερικό ή ασταθές κάταγμα της Σπονδυλικής Στήλης γίνεται πλήρες και ο ασθενής φτάνει στον σταθμό Α' Βοηθειών με εγκατεστημένη βλάβη του νωτιαίου μυελού που θα οδηγήσει συχνά σε τεραπληγία. Όπως ήδη είπαμε στην αρχή, η προστασία του ασθενούς με πιθανά κατάγματα σπονδυλικης στήλης αρχίζει ήδη από τον απεγκλωβισμό του από τον τόπο του ατυχήματος (όχημα, κατάρρευση κτιρίου, κλπ.)



6. ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ
Κατά την μεταφορά του ασθενούς πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην διάγνωση και ακινητοποίηση τυχόν υπαρχόντων καταγμάτων. Κακή σταθεροποίηση καταγμάτων επιτείνει το shock, και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες από την τρώση αγγείων ή νεύρων από παρασχίδες ή τα ανώμαλα χείλη των σπασμένων οστών.
Τα κατάγματα ακινητοποιούνται "όπως είναι" χωρίς να γίνει προσπάθεια ανάταξης τους στον τόπο του ατυχήματος. Χρησιμοποιούνται πρόχειροι νάρθηκες από σανίδια, μαξιλάρια, που να εξασφαλίζουν ακινητοποίηση του κατάγματος χωρίς να τραυματίζουν χειρότερα τους ιστούς.


7. ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΥΓΡΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΤΑΞΗ ΤΟΥ SHOCK
Η χορήγηση ενδοφλεβίως υγρών πριν την άφιξη του ασθενούς στο νοσοκομείο είναι μια χρονοβόρα και συχνά άχρηστη ενέργεια δεδομένου ότι το ποσό ορρών που μπορεί να χορηγηθεί στο μικρό διάστημα της μεταφοράς είναι συνήθως μικρό.
Εν τούτοις, αν το ατύχημα έχει συμβεί πριν από ώρες ή αν η διακομιδή προβλέπεται χρονοβόρα, η τοποθέτηση ενός καθετήρα σε ένα μεγάλο φλεβικό στέλεχος και η έναρξη ταχείας έγχυσης ενδοφλεβίων διαλυμάτων μπορεί να είναι σωτήρια για τον ασθενή. Εάν υποπτευθούμε αιμορραγικό shock προτιμάται η χορήγηση κολλοειδών υποκατάστατων πλάσματος όπως λ.χ. διάλυμα αμύλου (Hemacel, Voluven κλπ ) αλλοιώς η χορήγηση κρυσταλλικού διαλύματος Ringers ή φυσιολογικού ορρού συνήθως αρκεί.

Οι διασώστες τοποθετούν ενδοφλέβιο καθετήρα και χορηγούν ενδοφλέβια ορο στον ασθενή στον τόπο του ατυχήματος. 

8. Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ


Όπως είπαμε, σε ένα καλό οργανωμένο σύστημα Επείγουσας Ιατρικής Βοήθειας η διάρκεια μεταφοράς του ασθενούς με ειδικό ασθενοφόρο από το σημείο του ατυχήματος στο πλησιέστερο νοσοκομείο δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10-12 λεπτά.
Συχνά είναι προτιμώτερο να καθυστερεί λίγο η μεταφορά του ασθενούς περιμένοντας το ειδικό ασθενoφόpo όχημα, παρά να γίνει κάτω από κακές συνθήκες στο πίσω κάθισμα ενός ταξί ή στην καρότσα ενός φορτηγού.
Άλλωστε η μεταφορά με τα ειδικά ασθενοφόρα επιτρέπει την συνέχιση των προσπαθειών ) αναζωογόνησης και μέσα στο όχημα κατά την διάρκεια της διαδρομής. Από την άλλη μεριά δεν πρέπει ποτέ να καθυστερούμε την μεταφορά του ασθενούς όταν έχει φτάσει το ασθενοφόρο για να παράσχομε επί τόπου. πρώτες βοήθειες. Οι προσπάθειες πρέπει να συνεχίζονται κατά τη διάρκεια της μεταφοράς.
Η αερομεταφορά με ελικόπτερο ή αεροπλάνο είναι συχνή στη χώρα μας με τα νησιωτικά συμπλέγματα και την ορεινή διαμόρφωση του εδάφους.
Για τις αερομεταφορές με αεροπλάνα με καμπίνα ελεγχόμενης ατμοσφαιρικής πίεσης δεν υπάρχουν ειδικές οδηγίες. Για τις μεταφορές όμως με ελικόπτερο ή αεροπλάνο που δεν διαθέτει καμπίνα ελεγχόμενης πίεσης είναι ανάγκη να ληφθούν μέτρα:
· Τυχόν πνευμοθώρακας[3] πρέπει να παροχετευθεί πριν την απογείωση.
· Ρινογαστρικός σωλήνας Levin πρέπει να τοποθετηθεί στο στομάχι για πρόληψη της γαστρικής διάτασης και πιθανώς και σωλήνας αερίων στο ορθό.
·
Τοποθέτηση σωλήνα παροχέτευσης πνευμοθώρακα Ακόμα και όταν δεν υπάρχει εμφανής βλάβη του αναπνευστικού ο ασθενής πρέπει να εισπνέει οξυγόνο σε όλη τη διάρκεια της πτήσης.
· Το αεροπλάνο ή ελικόπτερο να πετά σε χαμηλό ύψος (8.000 πόδια).

_____________________________________
[1] Λέγονται έτσι γιατί αποτελούνται από δύο τμήματα που τοποθετούνται στις δύο πλευρές του τραυματία και συναρμολογούνται κάτω από το σώμα ου χωρίς να χρειαστεί αυτός να κινηθεί (βλ σχήμα).
[2] Πρόκειτα για στρώματα που «φουσκώνουν» γύρω από τον ασθενή επιτρέποντας την μεταφορά του σε συνθήκες ασφαλείας
[3] πνευμοθώρακας είναι η συλλογή αέρα μέσα στην υπεζωκοτική κοιλότητα και συνήθως συνοδεύει τα τραύματα του θώρακα . Αντιμετωπίζεται με παροχέτευση (άδειασμα) του αέρα μέσω ένα σωλήνα που εισάγεται στον θώρακα και επικοινωνεί με υδατοστεγή φιάλη 9 σωλήνας Bilau)

Πηγή:http://mededu.blogspot.com/



Πρόσθετες πληροφορίες


Βιβλίο Σαμαρειτών