Το ψάρεμα του χταποδιού

Πρόκειται για μαλάκιο κεφαλόποδο και ανήκει στην οικογένεια των οκτωποδιδών. Αν και πολλοί λένε ότι είναι το πιο χαζό ζωντανό του βυθού, εντούτοις είναι από τα εξυπνότερα ζωντανά της θάλασσας και το ευφυέστερο από τα ασπόνδυλα. Αυτό οφείλεται στον μεγάλο εγκέφαλο που έχει, συγκριτικά με το σώμα του, και στις εκπληκτικές ικανότητες που αναπτύσσει όταν κυνηγάει για να φάει ή όταν το κυνηγούν για το φάνε. Ζει στο βυθό κάτω από πέτρες όπου φτιάχνει και το θαλάμι του. Επίσης το θαλάμι του μπορεί να είναι και διάφορα δοχεία ξεχασμένα στο βυθό.

Ψαρεύεται δε με πολλούς τρόπους,
είτε από σκάφος είτε από στεριά. Μπορούμε επίσης να εντοπίσουμε το θαλάμι του και εύκολα να το δελεάσουμε και να το πιάσουμε.

Πολλοί ερασιτέχνες ψαροτουφεκάδες, όμως, δεν σέβονται και προσπαθούν με διάφορους ανορθόδοξους τρόπους να ξεφωλιάσουν χταπόδια, χρησιμοποιώντας διάφορα χημικά, όπως χαλαζία ή ναφθαλίνες. Με αυτόν τον τρόπο όμως καταστρέφουν το θαλάμι και έτσι το χταπόδι δεν ξαναγυρνάει στο ίδιο θαλάμι.

Τα χταπόδια της Μεσογείου εμφανίζονται κυρίως το μήνα Σεπτέμβριο οπότε αυτά γιαλώνουν και έτσι οι πιθανότητες να πιάσουμε πολλά είναι μεγάλες. Σε πολύ μικρά βάθη μπορούμε να πιάσουμε και μεγάλα, από 5 κιλά και άνω. Αυτό κρατάει όλους τους χειμωνιάτικους μήνες. Τα καλοκαίρια θα τα αναζητήσουμε σε πολύ μεγάλα βάθη.

Ο πιο δημοφιλής τρόπος για την αρπαγή των χταποδιών είναι με τη σαλαγκιά από βάρκα (Σχήμα 1). Κύριο όπλο είναι το άσπρο πανί ή καλύτερα η άσπρη σακούλα. Τη σακούλα θα την κόψουμε λωρίδες και θα την κρεμάσουμε πάνω από τη σαλαγκιά. Με το ανεβοκατέβασμα που κάνουμε, αυτή προσελκύει το χταπόδι το οποίο ορμάει και πιάνεται πάνω σε αυτήν. Με αργές και σταθερές κινήσεις, χωρίς να αφήσουμε μπόσικα, το ανεβάζουμε στο σκάφος.

Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε είναι ένα καρούλι από πετονιά μεγάλης διαμέτρου, κατά προτίμηση 100 χιλιοστά, ώστε να μπορούμε να ανεβάζουμε μεγάλα, χωρίς να κόβονται τα χέρια μας. Μια ή δύο σαλαγκιές του εμπορίου που κατα προτίμηση να είναι άσπρου χρώματος. Αν δεν βρούμε, τότε με ένα spray μπορούμε εύκολα να την χρωματίσουμε. Αυτά είναι τα κύρια υλικά μας και μαζί με το άσπρο πανί ή την άσπρη σακούλα μπορούμε να πιάσουμε αρκετά. Οι ιδανικότερες συνθήκες για το ψάρεμά του είναι αυτές που έχουμε ως σύμμαχο ένα ελαφρύ αεράκι. Η βάρκα ή σκάφος αρόδου και έτσι όπως παρασύρεται από τον καιρό οι πιθανότητες για την αρπαγή τους είναι μεγάλη.

Το χταπόδι δύσκολα πεθαίνει, οπότε όταν το ανεβάσουμε στο σκάφος θα πρέπει προσεκτικά να του γυρίσουμε την κουκούλα ανάποδα, προσέχοντας μην φάμε δαγκωνιά.

Οι παλιοί λέγανε πως το χταπόδι για να μαγειρευτεί σωστά θα πρέπει να χτυπηθεί 40 φορές παρά μία, όσα δηλαδή τα μαστιγώματα του Χριστού. Μετά θα το τρίψουμε αρκετά, ώστε το κρέας του να ασπρίσει. Θα πρέπει δε οι πιο καινούριοι ερασιτέχνες να γνωρίζουν ότι στο σημείο που τρίβουν το χταπόδι, πιθανότατα σε κάποια βράχια, το ζουμί του προσελκύει σμέρνες και θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί.

Κολπάδα (Σχήμα 4): είναι μια παραδοσιακή τεχνική ψαρέματος του χταποδιού και πολύ αποδοτική.

Εργαλεία: μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε νήμα ή πετονιά 90-100 χιλιοστών. Στο κάτω μέρος της πετονιάς ή του νήματος θα κάνουμε μια απλή θηλιά, όπου θα περάσουμε το βαρίδι μας, βάρους αναλόγως του βάθους. ( τουλάχιστο 200γρ ) Σε απόσταση από το βαρίδι 30 εκ. θα κρεμάσουμε ένα ψαράκι είτε με θηλιά (βλέπε σχήμα 2) είτε με τη βοήθεια λεπτού σύρματος. Το ψάρι μπορεί να είναι γύλος ή σπάρος. Στην περίπτωση που δεν έχουμε ψάρι, τότε μπορούμε εναλλακτικά να βάλουμε ένα πόδι κόκκορα ή κότας. Πρέπει να γνωρίζετε ότι και τα δύο είναι πολύ αποτελεσματικά για να ελκύσουν χταπόδι (βλέπε σχήμα 3). Σε απόσταση περίπου 20 εκ. από το ψάρι θα δέσουμε μια απλή μεγάλη σαλαγκιά χωρίς βαρίδι, χρησιμοποιώντας μικρό παράμαλλο (10 εκ.). Τέλος, ακριβώς πάνω από τη σαλαγκιά θα δέσουμε άσπρη σακούλα κομένη σε λωρίδες.

Με την κολπάδα ψαρεύουμε από το σκάφος και προσέχουμε πάντα όσο το δυνατό να αποφεύγουμε τα σκαλώματα. Καλό θα είναι να έχουμε μαζί μας εφεδρικές, σε περίπτωση που μας σκαλώσει η μία.

Ξύλινη χειροποίητη σαλαγκιά στην κολπάδα: πρόκειται για μια ιδιοκατασκευή σαλαγκιάς η οποία δείχνει να έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Κύριο πλεονέκτημά της είναι ότι δεν σκαλώνει στο βυθό, αφού έχει σχεδόν θετική πλευστότητα (Βλέπε σχήμα).

Τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κομμάτι ξύλου από σκούπα (σκουπόξυλο) μήκους 8-10 εκατοστών. Θα χρειαστούμε επίσης 4 (τέσσερα) αγκίστρια μεγάλα, δυνατά, με τρύπα Νο.7/0 τουλάχιστον. Τέλος, θα χρειαστούμε πετονιά διαμέτρου τουλάχιστον 60 χιλιοστών, που θα τη χρησιμοποιήσουμε για τη φίμωση των αγκιστριών Ξυλόβιδες και άγκιστρο.

Κατασκευή: Θα βιδώσουμε τα 4 αγκίστρια περιμετρικά του ξύλου, χρησιμοποιώντας κατάλληλες ξυλόβιδες, όπως βλέπετε στο σχήμα.

Ακολούθως, θα φιμώσουμε τα στελέχη των αγκιστριών μεταξύ τους σφιχτά, ώστε η σαλαγκιά μας να είναι ανθεκτική. Τέλος, στο πάνω μέρος του ξύλου θα τοποθετήσουμε ένα άγκιστρο που θα χρησιμοποιηθεί για το δέσιμο του παράμαλλου στη μάνα (βλέπε σχήμα).

Καλό θα είναι, αφού τελειώσουμε την κατασκευή, να τη χρωματίσουμε με άσπρο χρώμα, τουλάχιστο τρία χέρια. Σαλαγκιές φτιάχνουμε 2 (δύο), που θα τις δέσουμε επάνω στη μάνα με παράμαλλα 60 χιλιοστών και μήκους 15 εκατοστών.

Βέβαια, υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι ψαρέματος, αλλά αυτά θα τα πούμε σε άλλο κεφάλαιο.

Κείμενο:: Kώστας Ανδρέου πηγή:www.waterboys.gr